9.1.16

Dirk Martens en het Mysterie van de Sint-Martinuskerk te A.



Ik schrijf u van eene oude, vervallen Stad
waar het Bijgeloof op den troon zit en de waarlijk schoone
akelig en doodsch op de Straat gesmeeten worden
zo dat de Huizen en de Zielen zeer veel overeenkomst hebben.




Op de blog Mysterieus België kon u al drie mysterieuze "blackout poetry" teksten of "stiftgedichten" lezen, die ik begin januari heb aangetroffen in de Sint-Martinuskerk van Aalst, bij het graf en de gedenkplaat van Dirk Martens. Ik wilde daar de mysterieuze meridiaanlijn eens van naderbij bekijken, zoals ook de St. Sulpice van Parijs er één heeft, en die sinds Dan Brown zelfs een groter publiek bekend in de oren moet klinken. Groot was mijn verbazing toen ik er drie "uitgewiste" teksten aantrof, die - toevallig of niet - lijken te verwijzen naar de Utopia van Thomas More, in 2016 vijfhonderd jaar geleden van de persen van Dirk Martens gerold...

Volgens de blackouts zouden in 1787 te A. ook al eens "onder de nalatenschap van eene overledene: Brieven geschreven door eenen Vlugteling" gevonden zijn. (De naam van de vluchteling "kan gevoeglijk verzwegen worden".) Dit personage zou van Utopia naar A. gevlucht zijn en waarschuwt: "De Stad A zal mij een rijke Stof van Schrijven opleveren. Ik vind hier gebruiken en zeden, die mij verwonderen en doen lachen..." 

Op "eene doodsche achterkamer te A." zou de vluchteling uit Utopia, tevens schrijver, zijn arbeid hebben aangevat, merkwaardig genoeg "in andere kleederen vermomd en met beschilderd aangezigt". Velen gingen hem algauw haten omdat hij "de dweepzucht en de dwaasheid in zijne geschriften bespottelijk had voorgesteld". Zijn handschrift werd zelfs, "bij de plundering van den boekverkooper Spanoghe te A., als een kettersch boek plegtig verbrand."

Maar blijkbaar is de anonieme scribent uit Utopia erin geslaagd, op een of andere nog onduidelijke wijze, in ieder geval over de grenzen van tijd en ruimte heen, dit handschrift, dit ketters boek, alsnog het licht te doen zien in deze "geschrapte teksten". Terwijl ik nog druk bezig was mij af te vragen of er ooit daadwerkelijk een boekverkoper Spanoghe in Aalst geplunderd is geweest, en toen ik naar de Sint-Martinuskerk terugkeerde om foto's te nemen van het graf van Dirk Martens, trof ik er een tweede lading stiftgedichten aan, die ik bij deze graag publiceer.



Er zijn dagen dat ik geen schijn van Waarheid
in de Waereld zie, geen onderscheid
tusschen mijn tegenwoordig en mijn voorig leven.



Dat deeze Stad dien graad van Gekheid verkreegen heeft,
waarmede al haare Bewoonders bezogt zijn
en dat een langzaam werkend vergif bevat,
waardoor de Zielvermoogens verdoofd worden.




A. verbeteren en wijzer maken
wordt in den een-en-twintigsten eeuw voltooid.




Onder de straaten deezer Stad vind men
Pragtige Gebouwen en ook afzigtlijke steegen.
O! Verbeeld u een ongeschooren en ongewasschen Paruikmaker
op het Toneel te zien verschijnen
om Venus te speelen.


den tijd verdrijven
en in de Kamers der voorige eeuwen
de verrukkelijkste Oorden van de Waereld beschouwen
als een Blindeman
met open mond

Luisterboeken Podcast