Er zijn zo van die momenten waar je als schrijver een beetje melancholisch van wordt. Zonet bericht gekregen dat het jeugdboek De Schat van Orval, geschreven samen met mijn literaire spitsbroeder Guy Didelez, 32 jaar en minstens 8 drukken na de oorspronkelijke publicatie, uit de handel wordt gehaald.
De Schat van Orval was mijn vierde jeugdroman, en het eerste boek dat ik schreef samen met Guy. De lange geschiedenis van De Schat van Orval begon als een experiment voor het tienermagazine TOP van Altiora, Averbode. Bij de uitgeverij was Majo De Saedeleer op zoek naar een 'meerkeuzeboek', waarin je na elk hoofdstuk kon kiezen waar je verder wilde lezen. Als 'broodschrijver' was ik een vaste klant bij TOP Magazine, en een nog vastere bij de Vlaamse Filmpjes die bij dezelfde uitgeverij verschenen. Ik zou er uiteindelijk een vijftigtal schrijven; in 1987 won ik een eerste keer de John Flandersprijs voor Vlaamse Filmpjes, in 1992 een tweede keer. Guy had op dat moment al de zeer succesvolle jeugdroman Raspoetin gepubliceerd en nadat we uiterst prettig hadden samengewerkt rond onder meer hoorspelen voor vrije radio's, wilden we wel eens proberen samen een jeugdboek te schrijven. Majo zag zo'n schrijversduo ook wel zitten, en ziedaar...
Ik herinner mij nog met veel genoegen een legendarische expeditie naar Orval, waar we met een selectie lezers van TOP op zoek gingen naar de schat - net zoals onze vier jongeren dat doen in de roman. We vonden de schat ook, jammer genoeg zat er een Slechterik bovenop - voor de gelegenheid vertolkt door jeugdschrijver René Swartenbroeckx. Hij mepte mij neer; toen ik bewusteloos werd aangetroffen, maakte de ketchup het helemaal af. Samen met Guy en Adèle de Saint-Médard - een rol voor Majo - moesten de jongeren de gangster Jean Le Blond - met pruik - nu schaakmat zien te zetten. Bart Moeyaert, eindredacteur van TOP, zat trouwens ook in het complot, maar ik herinner me niet meer wat zijn rol precies was.
TOP is ondertussen al een hele tijd uit het landschap van kinder- en jongerentijdschriften verdwenen; vandaag las ik in de krant dat ook de andere iconische tijdschriften van Averbode ermee stoppen - geen Doremi, geen Zonnekind, Zonnestraal of Zonneland meer. De Vlaamse Filmpjes houden voorlopig stand, zij het grondig vertimmerd, in de vorm van 10 mini pockets per schooljaar.
In 1992 werden er 95.000 exemplaren gedrukt van De Schat van Orval. Het verhaal verscheen immers als 'vakantieboek' en dat zal zo ongeveer het aantal abonnees geweest zijn. De geweldige cover en illustraties waren van Jan Bosschaert. Zo'n vakantieboek is echter een kort leven beschoren, het kwam ook niet in de boekhandel. Guy en ik gingen ermee de boer op en in 1996 verscheen het boek als pocket bij Standaard Uitgeverij. Daar verdween het geruisloos tussen de plooien van een te groot geworden uitgeverij, die geen oog had voor de promotie van titels waarvan de commerciële dienst dacht dat ze geen bestseller zouden opleveren. Een paar jaar later werd het restant van de oplage die "onverkoopbaar" werd geacht door de papiermolen gedraaid, overigens zonder dat de schrijvers ervan ingelicht werden of de kans kregen exemplaren in te kopen - wat geheel tegen de letter en de geest van het standaardcontract in ging.
Guy en ik geloofden wel dat het boek nog potentieel had. In 1994 stonden wij samen met Frank Pollet zo goed als aan de wieg van de kersverse uitgeverij Abimo, en zag daar een 'dubbelboek' het licht. De ene kant was bestemd voor het lange verhaal Tijdsgedichten van Guy, de andere kant voor Tijdsgewrichten van mijzelf. In september 1999 nam uitgever Koen David De Schat van Orval op in zijn piepjong fonds, eveneens in een goedkope pocket versie met zwartwit illustraties. Een nieuwe generatie jonge lezers was aangetreden, en het boek werd een instant succes. Nog in datzelfde jaar verscheen al een tweede druk bij Abimo in hardcover, eigenlijk de vierde als je de uitgaven van Altiora en Standaard Uitgeverij meerekent.
In die periode gaven zowel Guy als ik vele tientallen lezingen en optredens per jaar, en dan stond De Schat van Orval doorgaans op het programma. Zo bleef het boek goed verkopen en zaten we in 2005 al aan een zesde druk van de hardcover met zwartwit illustraties. In 2007 verscheen 'de zevende druk & longseller in luxe-uitvoering met vierkleurenprenten'. In deze uitgave publiceerde Abimo in 2014 een achtste druk... en deze is het dus die, inmiddels ondergebracht in het fonds van Pelckmans, de laatste moet zijn omdat de uitgeverij de verdere exploitatie wenst stop te zetten. (Om de geschiedenis van De Schat van Orval volledig te maken, moet ik ook nog een schooluitgave met kleurillustraties bij Van In vermelden, in 2013.)
Wie zich één van de laatste 10 exemplaren van De Schat van Orval wil aanschaffen, kan een mailtje sturen naar info@inter-actief.be. Voor 14€ krijg je een exemplaar van de luxe-uitvoering met vierkleurenprenten gesigneerd en wel thuis bezorgd.
.png)
