16.4.09

Satans Lied, de jacht van de CIA op Jezus


In 2006 verscheen bij uitgeverij Elmar het boek Satans Lied van de Nederlandse auteur Karl Hammer-Kaatee. Het boek wordt uitdrukkelijk gepresenteerd als een "waargebeurd verhaal", een "getrouwe weergave van feiten en omstandigheden". Het bestaat volledig uit het relaas van Tom R., een jongeman die bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog kunstgeschiedenis studeert in Londen en daar betrokken raakt bij de inlichtingendienst. Aan het eind van de oorlog krijgt hij een positie bij de Art Looting Investigation Unit, die de kunstroof van de nazi's onderzoekt. Op die manier raakt Tom R. betrokken bij de diefstal van de Rechtvaardige Rechters; het is zijn opdracht uit te zoeken of de nazi's het paneel hebben gevonden. De sporen leiden Tom naar de zogenaamde Arma Christi en "de donkere afgrond van religieus fanatisme en het occulte nazi-gedachtegoed".

Omdat ik al te zeer verstrikt zat in de research voor en het schrijven van mijn eigen historische faction thrillers, heeft het tot nu geduurd voor ik het boek begon te lezen. Waarbij ik voortdurend een déjà lu gevoel kreeg. Hier volgen dan ook enkele bedenkingen:

1./ Enerzijds wordt het boek gepresenteerd als een roman, anderzijds - en heel expliciet zelfs - als "een waargebeurd verhaal". Ik ben de laatste om bij die vaagheid (noem het "faction", voor mijn part) vraagtekens te zetten, aangezien ikzelf een liefhebber én beoefenaar ben van het genre. Maar of men nu een roman pleegt, dan wel een waargebeurd verhaal, dit ontslaat de auteur niet van de morele - en zelfs juridische - verplichting een bronvermelding mee te geven als hij het werk van iemand anders gebruikt. Het is volstrekt ongeloofwaardig, verhaaltechnisch gesproken, dat Tom R. zijn verhaal uitsluitend zou doen op basis van parate kennis en zelf meegemaakte feiten, en dat hij uitsluitend eigen ideeën zou ventileren. Uiteraard, als researcher, zou hij ook zo zijn bronnen moeten gehad hebben, bronnen die hij raadpleegt, waaruit hij citeert, enz... Dit gebeurt in "Satans Lied "op geen enkel moment, en het is één van de punten die het relaas van Tom R. - of beter gezegd: van Hammer-Kaatee - er niet geloofwaardiger op maken, integendeel.

2./ Ik ontken niet dat "Satans Lied" een aantal nieuwe pistes aanbrengt (de Arma Christi, hier en daar iets in verband met de dood van Goedertier, de link naar de CIA,...). Maar om "Tom R." als een geloofwaardige "feitelijke" vertelinstantie te beschouwen, bevat zijn relaas al te veel passages die linea recta terug te leiden zijn naar passages uit:

A./ de sinds de jaren zestig gepubliceerde dossiers van commissaris Karel Mortier met betrekking tot de diefstal van de Rechtvaardige Rechters;
B./ mijn boek "Mysteries van het Lam Gods" uit 1991, met betrekking tot bijvoorbeeld het doorzagen van de panelen of de "Nazi Plot";
C./ een aantal boeken van Paul de Saint-Hilaire uit de jaren zeventig, met betrekking tot de occulte verbanden rond Van Eyck en het Lam Gods, of de link met de Tempeliers, waarop ik mij - met bronvermelding - heb gebaseerd in "Mysteries van het Lam Gods" en in "Het Bloed van het Lam" uit 2006;
D./ het werk van Lynn Picknett en Clive Prince, om uiteraard nog te zwijgen over Gerard de Sède en Baigent, Leigh & Lincoln;

Ik kan mij onmogelijk voorstellen dat, als Tom R. een mens van vlees en bloed zou zijn geweest, hij niet even zou zijn blijven stilstaan bij het werk van Mortier vanaf de jaren zestig, bij het werk van de Saint-Hilaire vanaf de jaren zeventig (dat heel erg dicht in de buurt kwam van Toms zogenaamde bevindingen), bij mijn boek uit '91 (dat voor een groot deel hetzelfde spoor volgde)... en dat hij al helemaal met geen woord zou reppen over Baigent, Leigh & Lincoln of het wereldwijde succes van Dan Brown. Het is volstrekt ongeloofwaardig dat al deze hypothesen en hun auteurs, al deze maatschappelijke fenomenen zelfs (ik heb het dan over BLL & Brown)... dat dit alles voor Tom R. schijnbaar niet blijkt te bestaan. Hij zou op zijn minst toch even vermeld hebben tot welke wereldwijde bestsellers zijn desinformatie zoal heeft geleid?

Tegelijk met "Mysteries van het Lam Gods" heb ik, in het begin van de jaren negentig, een paar artikelen gepubliceerd in het tijdschrift Kreatief, waarin ik toen reeds de link legde tussen de Rechtvaardige Rechters, het Heilig Bloed van Brugge en Rennes-le-Château (zie ook "Het Bloed van het Lam", dat tegelijk verscheen met "Satans Lied" en dat op deze artikelen is gebaseerd). Als Tom R. het al niet nodig vond hier even bij te blijven stilstaan, dan zou "verslaggever" Karl Hammer-Kaatee op zijn minst de beweringen van Tom R. even moeten gecheckt hebben, en dan zou hij geconstateerd moeten hebben dat wat hij in 2006 publiceert als zijnde het authentieke relaas van Tom R., geheel of gedeeltelijk al eerder was gezegd in boeken verschenen én tijdens de jaren zeventig, én tijdens de jaren negentig. Louter journalistiek gesproken - en "Satans Lied" pretendeert toch een soort biografie te zijn? - slaat dit gewoon nergens op.

Als Tom R. en zijn Ebionieten geen fictie zijn, dan zouden zij gemerkt hebben dat de Saint-Hilaire reeds vóór Baigent, Leigh & Lincoln dicht in hun buurt kwam, en dan zouden zij ook gemerkt hebben dat de link Lam Gods/RLC al in de vroege jaren negentig was gelegd. Maakt Tom R. hier melding van? Nee, dat doet hij niet. Het ontmaskert hem als een fictie van Karl Hammer-Kaatee, die het - als "journalist" - niet eens nodig heeft gevonden het verhaal van Tom R. te checken, en de bronnen te vermelden die vóór Tom R. zijn verhaal deed reeds hetzelfde vertelden. Baigent, Leigh & Lincoln zijn voor minder een plagiaatproces gestart tegen Dan Brown.

Iemand die een onderzoek instelt en verslagen maakt, zoals Tom R., citeert nu eenmaal uit bronnen, documenten, boeken, andere rapporten. Tom R. doet dat nooit waar het moderne bronnen betreft. En stel dat Tom R. dit in zijn gesprekken met Hammer-Kaatee nooit gedaan zou hebben, dan was het de verdomde plicht van "ghostwriter" Hammer-Kaatee om het relaas van Tom R. te verifiëren door er een aantal boeken op na te slaan.

3./ Stijl- en vormtechnisch verraadt Hammer-Kaatee al te vaak dat hij bezig is met fictie. De zogenaamde interviews van Rosenberg bijvoorbeeld: waar hebben Tom en/of Rosenberg al die informatie vandaan? Hoe zijn zij daarachter gekomen? Hier wordt héél snel overheen gefietst, wat de claim van Hammer-Kaatee/Tom R. als zouden deze passages uitsluitend ontleend zijn aan verklaringen van Rosenberg en de parate kennis van Tom R. zéér ongeloofwaardig maakt. "Le Matin des Magiciens" van Pauwels & Bergier verscheen al in 1960 en al wat Rosenberg zogezegd aan Tom R. verteld zou hebben, kon je al dààr en toén al lezen... en sindsdien in tientallen andere boeken.

Elfrie die zomaar voor de vuist weg vanaf pagina 297 uit het blote hoofd het verhaal van Jeanne d'Arc vertelt, met alle details erop en eraan... Kom nou. Zinsneden als "De volgende morgen aan het ontbijt bespraken Elfrie en ik de situatie rond de CIA." (pagina 342) - Ziet u ze daar al zitten, aan het ontbijt, de situatie rond de CIA besprekend? Hoe zou Tom R. zich overigens een halve eeuw later herinneren dat ze die ochtend, aan het ontbijt, de situatie rond de CIA bespraken? Zuiver stilistisch en vorm- en verhaaltechnisch gesproken, is dit fictie op het niveau van een slecht jongensboek uit de jaren vijftig... omdat deze passage, als fictie dus - maar a fortiori als een verslag van "feiten" - compleet ongeloofwaardig is. Niemand herinnert zich vijftig jaar na datum dat hij/zij dààr en dàn bij het ontbijt efkes "de situatie rond de CIA" besproken heeft. Als Karl Hammer-Kaatee een beter romancier was geweest, had hij deze scène geloofwaardiger uitgewerkt. En als hij een beter journalist was geweest, had hij zijn bronnen gecheckt én dubbel gecheckt. Maar de "auteur" heeft geen van beide gedaan, omdat hij geen van beide is: geen goed romancier en geen goed journalist. Het enige waar hij goed in is, dat is citeren uit en parafraseren op andermans werk, zonder bronvermelding.

Karl Hammer-Kaatee heeft ongetwijfeld een paar nieuwe denkpistes geopend - een paar, niet meer. Maar hij heeft dit gedaan op een manier die ik, moreel gesproken, en als schrijver van fictie, non-fictie en faction, compleet onaanvaardbaar vind.

4 opmerkingen:

Anoniem zei

volgens mij is uw artikel gewoon broodnijd van een mislukte schrijver (u) tegenover een succesvol schrijver (hammer) wiens boek inmiddels ook internationaal is verschnen. Best zielig dat u dit zo op internet doet.
mr. de koning

Patrick Bernauw zei

Waarde mr. de koning, best grappig dat u er zomaar vanuit gaat dat de ene schrijver mislukt is (ik) en de andere succesvol (hammer). Ik ben al meer dan 20 jaar actief als "broodschrijver", sinds medio jaren negentig ook met "internationaal verschenen" werk (in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Noors en Pools), en zelfs "internationaal bekroond". Voor de rest bent u misschien toch niet geheel onbekend met het verschijnsel "recensie", zijnde een tekst - mogelijk ook op het internet - waarin een schrijver of een recensent een meer of minder gefundeerde mening geeft over een al dan niet internationaal verschenen boek? Ten slotte gaat u vrolijk voorbij aan de essentie van mijn artikel: dat Hammer het niet nodig vindt zijn bronnen te vermelden wanneer hij het werk van andere auteurs gebruikt. Ik heb uw reactie, vanwege de graad van vermakelijkheid en het tentoongespreide niveau, dan ook met veel genoegen gepubliceerd.
Hartelijke groeten,
Patrick Bernauw

Anoniem zei

ik kwam hier terecht omdat ik het boek zat te googlen en ik begrijp meneer de koning wel een beetje want u maakt zich nogal erg druk om hammer want u besteed er allerlei artikelen aan. ik heb het gelezen en vind het heel goed onderbouwt. ik heb trouwens ook vroeger eens een boekje van u gelezen over de rechters. was inderdaad ook leuk hoor (maar toch niet zo heavy als hammer). ik ga snel weer eens iets van u lezen.

marianne vaatman

Anoniem zei

Mr de koning komt over als een nauwe bekende van hammer... en mevrouw vaatman als een bekende van de koning... Zelfde ip-adres?

Webcare?

Ben erg benieuwd naar het boek met Noppe!

Luisterboeken Podcast