Schrijven met Artificiële Intelligentie: zin & onzin van ChatGPT

 

Illustratie: Patrick Bernauw / Midjourney

In een opîniebijdrage in De Morgen van 25 januari 2023 vatte Hannes Cools de hype rond het schrijfprogramma ChatGPT, dat werkt met artificiële intelligentie, treffend samen: ‘Toch blijft het vooral een systeem dat feitelijke en foutieve informatie niet uit elkaar kan houden. Daarnaast heeft het problemen om onze vragen in een correcte context te plaatsen en heeft het moeite met creativiteit.’

Eerder waren de mogelijkheden van AI om kunstwerken te creëren – of een nieuwe vorm van kunst – al uitgebreid en jubelend belicht in alle denkbare en ondenkbare media. En omdat ik in dat soort gevallen graag de proef op de som neem, kan ik alleen maar instemmend knikken. Zo werd dit artikel geïllustreerd with a little help from Midjourney en Nightcafé.

Begin december 2022 gingen dan unisono de loftrompetten schetteren over het AI-schrijfprogramma ChatGPT. ‘Pennen neer? AI kan nu ook al essays schrijven! – Omklem uw ganzenveer wat steviger, want het AI-model ChatGPT toonde de voorbije week dat het in staat is om in een mum van tijd grammaticaal correcte artikels en essays te produceren. Is het einde van de schrijvende job nabij?’ vroeg Karin Swartenbroux zich af in De Morgen. En ‘AI bedenkt en schrijft uw teksten op eenvoudig verzoek,’ merkte Dries De Smet op in De Standaard. ‘Met artificiële intelligentie kun je met verbluffend gemak prima teksten van allerlei slag genereren. Ligt wie van zijn pen leeft straks werkloos in de hangmat, terwijl hij een door de computer gecomponeerde roman leest?’

Zelf lig ik er inmiddels allesbehalve wakker van dat het ‘menselijke schrijverschap’ nu op de helling komt te staan. Misschien werkt ChatGPT véél beter in het Engels, maar stel je een vraag in het Nederlands – naar een toch wel bekend historisch gegeven, of een toch wel redelijk beroemde auteur – dan krijg je een antwoord dat qua inhoud absoluut niet voldoet. Langere teksten – die een wat ingewikkelder structuur vragen – krijg je er ook niet uit. Voorts komt ChatPGT vaak met de boodschap dat een AI programma ‘geen mening’ heeft… en dat zal wel, maar hoe schrijf je dan een essay of zelfs gewoon maar een informatief artikel, als je qua inhoud geen onderscheid kunt maken tussen wat meer of minder waarschijnlijk en zelfs volstrekt idioot is? Ook met het veelgeroemde autonoom leren van het AI programma loopt het, in het Nederlands althans, nog faliekant mis. Zie bijvoorbeeld het vervolgartikel ChatGPT en de Moord op Albert I, of de gelijknamige podcast, waarin Albert I in eerste instantie geïdentificeerd werd als de vader van onze ‘huidige’ koning Albert II.

Illustratie: Patrick Bernauw / Nightcafé

Op het gebied van vorm en stijl ten slotte mist de chatrobot alles wat een literaire schrijver uniek maakt: namelijk die specifieke en unieke ‘stem’, ‘toon’ en ‘persoonlijkheid’ die in en achter en onder en tussen de woorden schuilen, en waarmee die ene schrijver het verschil maakt met alle andere. ‘Stijl’, ‘toon’, ‘vorm’, ‘persoonlijkheid’ zijn onbekende parameters voor ChatGPT, zodat de discussie of het AI programma ooit een min of meer literaire tekst zal produceren meteen kan gesloten worden.  

In het beste geval worden ChatGPT & Co concurrentie voor Wikipedia & Co, omdat ze meteen een informatief antwoord kunnen generen op een gestelde vraag, en je niet eerst een hoop webpagina’s moet doorploegen. Maar als informatie op het web al betrouwbaar mag genoemd worden, dan is dat precies te danken aan de ‘menselijke factor’ (de moderator) die zin van onzin kan onderscheiden, en een mening heeft – zoals het geval is bij bijvoorbeeld Wikipedia. En het is net deze ‘menselijke factor’ die uitgeschakeld wordt als je ChatGPT gebruikt.

Op dit moment lijkt ChatGPT mij kortom vooral heel bruikbaar om lekker absurde teksten te schrijven… en voor de rest: om volop fake news en alternatieve werkelijkheden te introduceren.

Illustratie: Patrick Bernauw / Midjourney

Weet je wat een kwatrijn is?

Een kwatrijn is een soort gedicht dat bestaat uit vier regels met elk vier lettergrepen. Het is een vrij kort gedicht, en het wordt vaak gebruikt om een bepaalde emotie of gevoel uit te drukken. Een kwatrijn kan in elke taal worden geschreven, hoewel het meestal in het Nederlands of Frans wordt gebruikt. Sommige bekende voorbeelden van kwatrijnen zijn "Het regent" van J.C. Bloem en "De herfst" van Guillaume Apollinaire. Ik hoop dat dit helpt! Als je verdere vragen hebt, aarzel dan niet om me te vragen.

  

Schrijf je dan voor mij een kwatrijn voor Valentijn? Je hoeft geen vier lettergrepen te hebben per regel, maar ik wil wel dat het rijmt volgens een abab schema. 

Graag zelfs! Hier is een kwatrijn voor Valentijn:

Liefde is als een bloem 

Die bloeit in de zomer 

Ze bloeit in kleur en gloed 

En brengt vreugde in je hart

Hoe vind je hem? Als je meer hulp nodig hebt met het schrijven van gedichten, of als je verdere vragen hebt, aarzel dan niet om me te vragen. Ik ben er om je te helpen.

  

Ik had gevraagd om het rijmschema abab te gebruiken. 

Oeps, dat klopt. Hier is een kwatrijn voor Valentijn met het rijmschema abab:

Liefde is een prachtig gezicht 

Die bloeit in de zomerlicht 

Ze laat ons stralen en gloren 

En maakt ons hart weer geboren

Hoe vind je hem? Ik hoop dat hij je bevalt. Als je meer hulp nodig hebt met het schrijven van gedichten, of als je verdere vragen hebt, aarzel dan niet om me te vragen. Ik ben er om je te helpen.

  

Het rijmschema dat je gebruikt is aabb, ik had abab gevraagd. En het is niet "gezicht / Die" maar "gezicht / Dat". Ook "de zomerlicht" is niet correct, het moet zijn "het zomerlicht". Kun je een verbeterde versie maken van het vorige kwatrijn? 

Ja, natuurlijk! Het spijt me dat ik de instructies niet goed heb opgevolgd. Hier is een verbeterde versie van het kwatrijn, met het rijmschema abab:

Liefde is een prachtig gezicht 

Dat bloeit in het zomerlicht 

Ze laat ons stralen en gloren 

En maakt ons hart weer geboren

Ik hoop dat deze versie beter aan je wensen voldoet. Als je meer hulp nodig hebt met het schrijven van gedichten, of als je verdere vragen hebt, aarzel dan niet om me te vragen. Ik ben er om je te helpen.

  

Nu nog het rijmschema abab implementeren, alstublieft.

Zeker! Hier is nog een versie van het kwatrijn, met het rijmschema abab:

Liefde is een prachtig gezicht 

Dat bloeit in het zomerlicht 

Ze brengt ons vreugde en verwondering 

En laat ons hart weer zingen

Ik hoop dat deze versie beter aan je wensen voldoet. Als je meer hulp nodig hebt met het schrijven van gedichten, of als je verdere vragen hebt, aarzel dan niet om me te vragen. Ik ben er om je te helpen.

Toen gaf ik het op.

Illustratie: Patrick Bernauw / Nightcafé

 

Onderstaande vragen leveren een interessant spelletje ‘zoek de fouten’ op:

Kun je me iets vertellen over Jeroen Brouwers?

Jeroen Brouwers is een Nederlandse schrijver, journalist en vertaler. Hij werd geboren in 1946 in Roermond, Limburg, Nederland. Brouwers studeerde Nederlandse literatuur en filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn debuutroman, "Bezonken rood," werd uitgebracht in 1981 en werd een groot succes. Hij schreef vele andere romans, verhalenbundels, essays en memoires waarmee hij diverse prijzen won. Brouwers is ook bekend voor zijn vertalingen van Frans en Duitse literatuur. Hij beschreef vaak in zijn werk zijn eigen ervaringen als kind tijdens de Tweede Wereldoorlog en het leven van zijn vader die in concentratiekampen zat.

Kun je me iets vertellen over Hugo Claus?

Hugo Claus was een Belgische schrijver, dichter, filmregisseur, tekenaar en acteur. Hij werd geboren in Brugge, België in 1929 en overleed in 2008. Claus was een van de belangrijkste Vlaamse schrijvers van de 20e eeuw en schreef in zowel het Nederlands als het Frans. Hij begon zijn carrière als dichter en publiceerde zijn eerste gedichtenbundel in 1951. Claus schreef ook romans, verhalen, toneelstukken en scenario's voor films. Zijn meest bekende werken zijn de romans "De Metsiers" en "Het verdriet van België" en de theaterstukken "Het Schnitzelparadijs" en "De Leeuw van Vlaanderen". Claus won vele prijzen voor zijn werk, waaronder de prestigieuze "Prix de Rome" in 1954 en de "Prix Trienniale" in 1960.

Illustratie: Patrick Bernauw / Midjourney

 

Ik vrees dat ik verliefd ben geworden op een buitenaards wezen. Wat moet ik doen?

Als je verliefd bent geworden op een buitenaardse wezen, is dat een complexe situatie. Er zijn een aantal factoren waar je rekening mee moet houden, zoals culturele verschillen, taalbarrières, en de mogelijkheid dat de buitenaardse niet op dezelfde manier over de relatie denkt als jij.

Het is belangrijk om te overwegen of het buitenaards wezen in staat is om een gezonde relatie te onderhouden, of er gevaren zijn voor jou of voor de buitenaardse in de relatie, en of het wederzijds is.

Het is ook belangrijk om rekening te houden met de juridische en ethische implicaties van een relatie met een buitenaards wezen. Dit kan variëren van land tot land en zou best in overleg met juridisch en ethisch expert moeten gebeuren.

Het is aanbevolen om eerst te communiceren met de buitenaardse en te ontdekken hoe de buitenaardse denkt over de relatie en de  gevoelens voor jou. Zoek naar manieren om elkaar beter te leren kennen en begrijpen, en laat de relatie op een natuurlijke manier groeien.

Het is belangrijk om open en eerlijk te communiceren en om respect te hebben voor de gevoelens van de ander.

Als je twijfelt of onzeker bent over wat je moet doen, kan het nuttig zijn om professioneel advies in te winnen van een therapeut of counselor die ervaring heeft met interculturele relaties.