Wat mij bijzonder is opgevallen naar aanleiding van de tachtigste verjaardag van de stoutmoedige diefte der Rechtvaardige Rechteren, is dat de huidige generatie journalisten die verslag uitbrengen over de nieuwe verwikkelingen de elementaire kennis missen om dat op een professionele manier te doen. Artikels schrijven ze van elkaar over (of van Wikipedia) of kopiëren ze van oudere stukken op het internet of uit de archieven; kritische vragen mag je zelfs niet meer verwachten van de VRT-redactie, hoewel Siel Van der Donckt nog steeds heel streng en zorgelijk kijkt, en Martine Tanghe er zowaar in slaagt tegelijk ernstig te blijven én een opgewonden tremolo in de stem te onderdrukken. Even erg, en eigenlijk erger, is het blijkbaar gesteld met het gerecht - of alleszins met substituut-procureur Caroline Dewitte, die zich vrolijk maakt over de amateur-speurders en hun hypothesen van het Kuifje -of Da Vinci Code niveau, terwijl ze ondertussen zelf flagrant flatert.
Ik ben al een tijdje bezig met de redactie van het nieuwe boek van Chris Noppe, De Openbaring van Arsène Goedertier, een vuistdik werk, zeg maar een psychologisch-criminologische studie, die vertrekt vanuit de mythomane geest van Arsène Goedertier en een serieuze poging doet om op die manier een aantal mysteries in deze zaak te ontsluieren. Die professionele ernst - en de kennis opgebouwd gedurende 15 jaar verbeten research - vind ik niet meer terug bij de journalisten die zich over de kwestie buigen, en ook niet bij de substituut-procureur Caroline Dewitte. Neemt u zelf de proef op de som aan de hand van deze "integrale lezing" tijdens de Nacht van de Rechtvaardige Rechters op 10 april 2014 in het STAM in Gent, met Caroline Dewitte en de rechercheurs Jan De Kesel en Tony Vermeersch, over de stand van het onderzoek anno 2014:
Chris Noppe heeft enige precieze bewoordingen van de substituut-procureur als volgt genoteerd: "Het feit is dat Goedertier blijkbaar zelf ook fan was van detectiveromans. De legende of de mythe - ik weet ook niet of dat een vaststelling is - zegt dat er bij hem bij de huiszoeking een wasmand aan detectiveromans van Arsène Lupin zijn aangetroffen, en dat we dus zijn afpersingsbrieven - als ze al van zijn hand zijn, ook dat is eigenlijk niet zeker -, dat we dus die brieven in die context moeten lezen, dat er verborgen codes in zouden zitten. Nu, dat is zeker aanstekelijk voor speurders om dat aan te grijpen om verder onderzoek te doen."
Het gerechtelijk dossier beslaat slechts "drie vergeelde, verrafelde mappen", oogt "dunnetjes" en lag op haar bureau in het Gentse gerechtgebouw te pronken, als we De Morgen van 10 april mogen geloven. Nochtans - en hoewel zij verondersteld wordt een expert terzake te zijn - heeft Caroline Dewitte het blijkbaar niet (goed?) gelezen of in ieder geval nagelaten enkele andere - degelijker - bronnen te raadplegen. Want uiteraard is het zo dat, wie iets wijzer wil worden over het mysterie, zich niet in de eerste plaats tot dit dossier moet wenden, maar bijvoorbeeld tot de criminologische studies van Karel Mortier, die allerminst dunnetjes ogen.
Chris Noppe: "Uit haar uitlatingen tijdens De Nacht van de Rechtvaardige Rechters blijkt duidelijk hoe zij ervan uitgaat dat tijdens een huiszoeking bij Goedertier een wasmand met detectiveromans van Arsène Lupin zou zijn aangetroffen. Dat is flagrant onjuist. Het is de weduwe die in een verhoor verklaard heeft dat haar man sinds zijn jeugd "mandenvol detectiveromans" bezat. Later heeft men alle boeken van Goedertier meegenomen, zonder te melden dat zich daaronder ook detectiveromans van Arsène Lupin bevonden. De boeken zijn allemaal verloren gegaan."
Een niet echt geloofwaardige uitspraak dus, die er de substituut-procureur niet van weerhoudt een bloemlezing "DUA-verklaringen" te debiteren waarmee ze een aantal tipgevers belachelijk wil maken, die de feiten alleszins beter kennen dan zij. Overigens springen de parallellen tussen "het mysterie van het Lam Gods" en een boek over Arsène Lupin (meer bepaald L'Aiguille Creuse) zodanig in het oog, dat je stekeblind moet zijn om ze niet te zien. Of te willen zien. En gaat het volgens Mortier om "mandenvol afleveringen van De Avonturen van Nick Carter". In Dossier Lam Gods van Karel Mortier en Noël Kerckhaert lees ik trouwens verder nog op pagina 204: "Uit een briefwisseling van Koehn met van Ginderachter bleek ook dat er delen werden gevonden van de bekende Collection Le Masque, waarvan sommige zelfs aantekeningen van Goedertier bevatten. Een andere bron vermeldde dat Goedertier ook boeken over de gentleman-inbreker Arsène Lupin in zijn bezit had. Van Ginderachter dacht dat Goedertier uit die boeken misschien het plan van de diefstal en de bergplaats had geput en nam ze in beslag."
Legende? Mythe? En een substituut-procureur die "niet weet of dit een vaststelling is"? Kan de zaak, vanuit de Belgische gerechtelijke instanties, na tachtig jaar eindelijk ietwat professioneler aangepakt worden, alstublieft?
